Đầu tư chứng khoán đặc biệt là đầu tư cổ phiếu luôn có sức hút với không ít nhà đầu tư trẻ vì khả năng sinh lời cực khủng. Tuy nhiên bên cạnh những cơ hội làm giàu đáng nói, nhà đầu tư cần cân nhắc những rủi ro tiềm ẩn trên thị trường. Ở bài viết sau, chúng tôi sẽ lần lượt đề cập đến khái niệm, phân loại cổ phiếu và những lưu ý khi giao dịch cổ phiếu trên thị trường.
Các loại cổ phiếu
Khi bạn tìm hiểu sâu hơn về các loại cổ phiếu, bạn sẽ biết chúng được phân loại thành các danh mục khác nhau, dưới đây là các loại cổ phiếu chính mà bạn nên biết:
Phân loại theo quyền hạn cổ đông
Cổ phiếu phổ thông
Hầu hết cổ phiếu được đầu tư đều là cổ phiếu phổ thông. Cổ phiếu phổ thông đại diện cho quyền sở hữu một phần của doanh nghiệp nào đó. Các cổ đông sở hữu cổ phiếu sẽ có quyền hạn được nhận một phần tỷ lệ giá trị tài sản còn lại nếu công ty giải thể. Về lý thuyết, cổ phiếu phổ thông có thể mang lại cho các cổ đông tiềm năng không giới hạn. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng có không ít rủi ro mất tất cả nếu chẳng may đầu tư vào một doanh nghiệp làm ăn thất bát và không có bất cứ tài sản nào.
Cổ phiếu ưu đãi
Với cổ phiếu ưu đãi, nhà đầu tư hay cổ đông có quyền ưu tiên hơn. Cổ đông ưu tiên so với các cổ đông phổ thông trong việc lấy lại một số tiền nhất định nếu doanh nghiệp rơi vào tình trạng phá sản. Hay, cổ ông ưu tiên cũng có quyền lợi nhận thanh toán trước cổ đông phổ thông. Điều đó khiến cổ phiếu ưu đãi thường giống với trái phiếu thu nhập cố định hơn so với cổ phiếu phổ thông thông thường. Thường thì một công ty sẽ chỉ cung cấp cổ phiếu phổ thông. Giao dịch cổ phiếu phổ thông có xu hướng có khối lượng cao hơn nhiều so với giao dịch cổ phiếu ưu đãi.
Phân loại theo tổng giá trị cổ phiếu
Cổ phiếu có cách phân loại khác theo vốn hóa thị trường tức là tổng giá trị của tất cả các cổ phiếu.
- Cổ phiếu vốn hóa lớn chỉ những doanh nghiệp có mức vốn hóa thị trường lớn nhất.
- Cổ phiếu vốn hóa trung bình và vốn hóa nhỏ là những doanh nghiệp có quy mô nhỏ hơn.
Các cổ phiếu vốn hóa lớn thường được coi là an toàn và hiệu quả hơn khi đầu tư. Trong khi cổ phiếu vốn hóa trung bình và vốn hóa nhỏ có khả năng tăng trưởng lớn hơn trong tương lai nhưng rủi ro hơn. Tuy nhiên, khi hai doanh nghiệp bất kỳ được liệt trong cùng một danh mục, không hẳn là chúng có điểm chung nào khác để đầu tư; hoặc có biến động tương tự trong tương lai. Không ai dám chắc đều này.
Phân loại theo phương pháp đầu tư cổ phiếu
Dựa theo phương pháp đầu tư chứng ta có cổ phiếu tăng trưởng và cổ phiếu giá trị. Các nhà đầu tư tăng trưởng có xu hướng tìm kiếm các tập đoàn có doanh số và lợi nhuận tăng nhanh. Các nhà đầu tư giá trị tìm kiếm các công ty có cổ phiếu rẻ, so với các công ty cùng ngành hoặc so với giá của chính cổ phiếu đó trong quá khứ.
Các cổ phiếu tăng trưởng có xu hướng có rủi ro cao hơn. Nhưng lợi nhuận tiềm năng có thể cực kỳ hấp dẫn. Các cổ phiếu tăng trưởng thành công hoạt động trong các mảng kinh doanh có nhu cầu khách hàng ngày càng tăng nhanh và mạnh. Đặc biệt các xu hướng dài hạn của xã hội càng hỗ trợ cho nhu cầu sử dụng các sản phẩm và dịch vụ của các công ty này.
Phân loại theo thanh toán chia cổ tức
Nhiều công ty thực hiện thanh toán chia cổ tức cho các cổ đông khá thường xuyên. Chính mức cổ tức này mang lại thu nhập có giá trị cho các nhà đầu tư. Và điều đó làm cho cổ phiếu chia cổ tức có nhu cầu cao hơn trong số các nhóm đầu tư nhất định. Về mặt kỹ thuật, hoạt động chi trả dù chỉ 0,01 USD/cổ phiếu cũng đủ điều kiện được coi là cổ phiếu chia cổ tức.
Tuy nhiên, cổ phiếu không bắt buộc phải trả cổ tức. Cổ phiếu không chia cổ tức vẫn có thể là khoản đầu tư mạnh nếu giá của chúng tăng theo thời gian. Một số công ty lớn nhất thế giới không trả cổ tức. Mặc dù xu hướng trong những năm gần đây là thực hiện chi trả cổ tức cho các cổ đông của họ.
Phân loại theo chu kỳ kinh tế
Các nền kinh tế quốc gia có xu hướng hoạt động theo chu kỳ mở rộng và thu hẹp. Với giai đoạn thịnh vượng và suy thoái. Một số doanh nghiệp có khả năng chịu tác động nhiều hơn với các chu kỳ kinh doanh mở rộng.
- Cổ phiếu theo chu kỳ bao gồm cổ phiếu của các công ty trong các ngành công nghiệp như sản xuất, du lịch và hàng xa xỉ. Bởi vì suy thoái kinh tế có thể lấy đi phần lớn khả năng mua hàng của khách hàng một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, khi các nền kinh tế mạnh hơn, nhu cầu tăng vọt có thể khiến các công ty này hồi phục mạnh mẽ.
- Cổ phiếu không theo chu kỳ, còn được gọi là cổ phiếu phòng thủ, không có những biến động lớn về nhu cầu. Các cổ phiếu này sẽ bao gồm chuỗi cửa hàng tạp hóa. Bởi vì dù nền kinh tế tốt hay xấu, mọi người vẫn phải ăn. Các cổ phiếu không chu kỳ có xu hướng hoạt động tốt hơn trong thời kỳ thị trường suy thoái. Trong khi các cổ phiếu theo chu kỳ thường vượt trội hơn trong các thị trường tăng trưởng mạnh.
Có lẽ bạn đã nghe nói rằng việc đa dạng hóa là rất quan trọng để phát triển một danh mục đầu tư mạnh mẽ, ổn định. Hãy ghi nhớ tất cả các phân loại cổ phiếu này. Khi bạn lên kế hoạch cho sự đa dạng – đầu tư vào các công ty có vốn hóa thị trường; địa lý và phong cách đầu tư khác nhau sẽ góp phần vào một danh mục đầu tư cân bằng.
